1. Voorbereiding en planning
De wil is er maar ja, hoe te beginnen?
Doe inspiratie op in uw buurt, op het internet en kijk bijvoorbeeld eens op de website van Steenbreek.nl voor leuke tips. En bekijk onze flyer met Budgetvriendelijke tips voor een natuurlijke tuin (pdf).
Maak een plattegrond en een stappenplan. Deel je project op in kleine stukjes zodat het overzichtelijk blijft en je niet uitgeput eindigt met een tuin in puin. Zoek hulp, samen werken is leuk en gezellig! Stenen sjouwen en spitten is soms zwaar werk. Zoek een (jeugdige) kennis met frisse zin of vraag stichting Groen Licht om hulp bij het voorbereidende werk.
2. Tegels eruit
Natuur groeit niet in plantenbakken en op bestrating. De eerste stap is de overbodige stenen eruit te halen. Begin aan de zijkanten van je tuin, tegen de gevel of aan de randen van de reeds bestaande borders. Je hebt vaak minder m2 nodig dan je denkt.
Stenen eruit? Meld ze aan op het NK-tegelwippen.nl en help doe mee met de wedstrijd. Wat doe je met de stenen: Deze kun je vaak via online platforms aanbieden om op te laten halen, maak er een insectenhotel van of check je gemeente: het is heel goed mogelijk dat je ze gratis in kunt leveren en je er ook nog een plant voor terug krijgt.
3. Bodem (leven) verbeteren
Na het verwijderen van de bestrating kun je aan de slag met het verbeteren van de bodem. Dit vormt de basis van een natuurvriendelijk tuin. Probeer veel spitten te voorkomen, dit verstoord het bodemleven. Vul de nieuwe border aan met verse compost. Bij de gemeente kun je op verschillende dagen gratis emmers compost ophalen.
4. Bomen en struiken
De bomen en struiken vormen de structuur van je tuin en zorgen voor een groene basis. Bij bomen denken mensen vaak aan meters dikke boomstammen en dakgoten vol bladafval… iedere boom begint echter als een klein twijgje en het duurt tientallen jaren voordat een boom tot aan de dakgoot reikt. Er zijn ook bomen die kleiner van stuk zijn, vol met vruchten en insecten zitten en daarmee een ware feestmaaltijd voor de vogels zijn. Of denk aan een knotwilg: ieder jaargetijde een ander aanzicht en een echter insectentopper, wordt hij te hoog dan is deze eenvoudig te snoeien. En al die bomen en struiken kun je als zaailing gratis ophalen bij een van de bomenhubs van meerbomen.nu. Met een aantal verschillende soorten zaailingen kun je ook heel goed een mooie haag vormen. De mussen zijn hier dol op en het vormt een mooie inkleding van je oude schutting.
5. Vaste planten
Vaste planten komen jaarlijks terug en daar kun je keer op keer van genieten. Vaak kun je deze in de herfst / winter vermeerderen door ze te scheuren. Dan heb je niet 1 plant maar plotseling 5. Hoe leuk is het dan om deze weer te ruilen met de buren voor een ander soort? Kijk ook eens op marktplaats of in de buurt. Er is altijd wel iemand bezig met het leegmaken van zijn of haar tuin (hoe zonde dat ook is) en wie weet staat daar nog een pracht exemplaar tussen. Kies in het tuincentrum voor biologische planten, deze bevatten geen schadelijke pesticiden. Ook online kun je biologische planten vinden. Vlinderstruiken, klimop, phlox en vele andere planten laten zich goed stekken. Met een beetje geduld kweek je eenvoudig je eigen planten.
6. Bloemrijke borders
Heb je nog ruimte over, koop dan een zakje biologisch zaad. Voor een klein prijsje kun je vaak je hele tuin inzaaien. Deze bloemen vormen echt een feestmaal voor de insecten in je tuin en een ware kleuren explosie. In het najaar kun je de zaden oogsten en weer gebruiken voor het nieuwe jaar. Heb je iets over, deel dit dan met je buren!
7. Water geven
Heb je veel beplanting en is de bodem bedekt dan is er minder verdamping en verbruikt je tuin minder water. Geef liever geen kostbaar drinkwater maar gebruik regenwater uit de regenton of water uit de sloot. Zorg ook dat je tuinplanten goed voorbereid zijn voor het droge seizoen. Plant dus bij voorkeur in het voorjaar en de herfst en geef niet te vaak water. Liever 1x heel veel daarmee zorg je ervoor dat je planten tegen een stootje kunnen. In sommige gemeente of waterschappen worden regentonnen gesubsidieerd. Kijk ook eens of je een tweede hands regenton op de kop kunt tikken.
8. Onderhoud
Doe zo weinig mogelijk! Onkruid bestaat niet en die blaadjes kun je lekker laten liggen. In de herfst kun je alles laten afsterven en pas in het voorjaar ruim je de resterende bladeren op. Dit zorgt ervoor dat de insecten een lekker feestmaal hebben en een schuilplaats hebben voor de winter, de zaden kunnen weer kiemen en het bodemleven is topfit om in het nieuwe jaar je tuin te zorgen.
9. Insectenhotel
Heb je snoeiafval en bladeren over? Maak dan een composthoop in de hoek van je tuin. Een mooie schuilplaats voor vele dieren. Takken van de knotwilg kun je gebruiken voor het maken van takkenrillen. Een mooie schuilplaats voor bijvoorbeeld rupsen en gelijk een mooie afrastering van je tuin. Overgebleven tegels, takken en houten balken kun je gebruiken voor het maken van een insecten hotel.
10. Genieten maar
Genieten van een mooie tuin, een tuin die ieder jaargetijde veranderd. Zeker geduld is nodig maar niets is zo mooi om dat plantje, zaadje of boompje op te zien groeien tot een vrolijke en fleurige en groene tuin. Een tuin vol met leven waar altijd iets te zien valt en waarin je volop kunt genieten. Een groene tuin maakt gezond.
