Op 18 mei 2022 werd na lang wachten het Tiny Forest (TF) in Rijnsaterwoude aangelegd bij het recent geopende IKC (Integraal Kind Centrum) Het Woud in het gebouw van het voormalige gemeentehuis van Jacobswoude.
Een TF is een compacte hotspot van biodiversiteit op ongeveer 200 m2, waarbij een dichte beplanting aan inheemse bomen en heesters zorgt voor een groot aantal ecologische niches. Dit wordt bereikt door de bodem te verrijken met organisch materiaal (mulch), zoals hooi, compost of bokashi. Het concept is overgewaaid uit Azië en zorgt voor een binding van buurtbewoners, leerlingen en verenigingen met het belang van biodiversiteit. Het is met name ook geschikt om in stedelijke omgevingen groen aan te brengen.
Het proces begon toen vanuit IVN in 2020 een oproep werd gedaan voor locaties voor de aanleg van een TF in de gemeente Kaag en Braassem. Destijds hebben we (Joeri Engelfriet en Thierry Janssens, beide inwoners van Rijnsaterwoude) onze schouders gezet onder het zoekproces in het dorp. Gezien de oprichting van het IKC was de keuze hiervoor vanzelfsprekend, omdat de nabijheid van de school en kinderopvang goed past bij het educatieve aspect van een TF.
Nadat de school en kinderdagverblijf (voormalige Kinderarcke en Snoopy) ook erg enthousiast waren geworden wilden we door, maar gezien de staat van de oude school, de bouwplannen in dat gedeelte in het dorp en natuurlijk de ontwikkeling van de IKC-locatie werd het lastig om hier op korte termijn concrete afspraken te maken. De coronapandemiehielp daarbij uiteraard ook niet.
Pas toen de IKC-ontwerpen vorm begonnen krijgen kon er een TF-ontwerp gemaakt worden. Hiervoor werd dankbaar gebruik gemaakt van het talent en de hulpvaardigheid van een lokale tuinarchitecte, Lieke Langezaal. Zij heeft in verschillende rondes haar ontwerp aangescherpt na terugkoppeling van school, gemeente en de initiatiefnemers en hun achterban. De aanleg werd uiteindelijk uitbesteed aan Hoek Hoveniers. De plantdag werd naar aanleiding van vertraging in de verbouwing tot het IKC nog een paar keer uitgesteld tot uiteindelijk 18 mei.
Het ontwerp is een prachtig geheel geworden met een ronde verhoogde structuur met speelbuis eronder, een buitenklaslokaal en een paddenpoel. Naast het TF is een bloemenweide gepland. Het is gelegen tussen het nieuwe schoolplein en de groenzone van het Woudse Hout.
Op de dag van aanplant werden er 600 bomen van 30 inheemse soorten geplant. Hierbij waren ook twee zaailingen van de paardenkastanje op het voormalige schoolplein en uiteindelijke worden de leibomen (lindes) van de oude locatie ook naar de rand getransplanteerd. De leerlingen konden verspreid over de hele dag per samengestelde groep (1-2, 3-4, 5-6 en 7-8 + kinderdagverblijf) onder begeleiding en na een korte instructie door IVN naar believen de bomen planten. Dit leverde behoorlijk vrolijke taferelen op. Aangezien deze plantdag onder een stralende zon laat in het seizoen plaatsvond werd er gekozen voor plantgoed met een volgroeide kluit in plaats van het standaard materiaal voor in de koude maanden. Om 10 uur werd het TF feestelijk geopend door de wethouder, Inge van der Meer, samen met Mirjam Kennis, directeur van de basisschool, en twee leerlingen en werd de naam “Het RijnsaterWoud” wereldkundig gemaakt voor een publiek van de leerlingen en enkele ouders en vrijwilligers.
Met wat hulp van de medewerkers van Hoek Hoveniers en het team van IVN, Anouk Otto en Dylan Haanappel, werd de aanplant afgewerkt en afgedekt met een strolaag. Ondanks de maatregelen voor de late aanplant was het perceel gortdroog bij de aanplant. Door de grote bezorgdheid over het slagen van de aanplant werd er ‘s avonds op de dag van de aanplant met de vele opgetrommelde leerlingen, ouders en dorpsbewoners een massale watergift georganiseerd. De weergoden waren het TF RijnsaterWoud gunstig gezind, aangezien het de dag na de aanplant uitbundig geregend heeft.
Het TF heeft in de eerste jaren nog onderhoud nodig voor de terugdringing van ruigteplanten (braam, grote brandnetel, akkerdistel, hopelijk GEEN Japanse duizendknoop of reuzenberenklauw) en springt de gemeente in voor het maaibeheer van de bloemenweide en het eventuele afvoeren van overtollig maaisel van ruigtekruiden.
We hopen als initiatiefnemers dat veel kinderen en dorpsbewoners leuke momenten mogen beleven aan het TF zoals een leuk spel in de buitenlucht, een onvergetelijk verhaal in het buitenklaslokaal, het gezellige gesprek met dat bekende gezicht waarvan ik de naam nog niet wist of die natuurervaring die je deed nadenken over wat biodiversiteit nu betekent voor je.
